Spelen om te leren

Heb me in een uitdaging vastgebeten: het ontwikkelen van een spel rond omgaan met diversiteit. Een spel dat kan dienen om teams te motiveren het gesprek aan te gaan rond 'verschil'. En dat hen kan ondersteunen dit gesprek op een constructieve manier te voeren, met respect voor ieders eigenheid. 
Op allerlei kladjes teken ik spelborden uit. Ik bedenk hoe de pionnen gaan bewegen over het bord en welke spelontwikkelingen tot welke resultaten zullen leiden. Ook de juiste woordkeuze voor speluitleg en antwoordkaartjes houdt me uit m'n slaap. Als iets me boeit, dan laat het me niet los!
Op zoek naar richting sla ik er ook nog wat vakliteratuur op na: wat kan spelen betekenen voor het leren van mensen? En hoe kan je spelvormen inzetten om mensen mee te nemen in complexe verandervraagstukken?

In het boek Leren Adviseren van organisatiedeskundige Leon De Caluwe ontdek ik dat het werken met spelvormen goed aansluit bij een bepaald type veranderdenken, met name het radicaal humanistisch veranderparadigma. Dit paradigma ziet verandering "als het veranderen van de manieren van denken van mensen en het verbreden van het bewustzijn van jezelf en de wereld waarin je leeft Het leren kennen van de organisatiewerkelijkheid begint met het luisteren naar elkaars interpretaties, het reflecteren daarover en het in taal uitdrukken va eigen en andermans perspectieven op de werkelijkheid. Emancipatie en verandering worden bereikt door kritische reflectie, evaluatie van verschillende standpunten n argumenten in een open dialoog. Op die manier worden bestaande betekenissen en interpretaties omgezet in gemeenschappelijke en gedeelde betekenissen. Er wordt vanuit gegaan dat open discussies gebaseerd op goede wil en rationele argumentatie tot consensus kunnen leiden over de huidige en gewenste staat van de organisatie. De belangrijkste principes zijn meervoudig kijken naar organisaties, gelijkwaardig uitwisselen van interpretaties en het komen tot gedeelde inzichten. Dat leidt tot bewustwording van jezelf en de wereld waarin je leeft, en vervolgens tot bevrijding en emancipatie.”

Een interventievorm eigen aan dit paradigma is dus, zoals gezegd, het werken met spelsimulaties of games. door het spelen van een organisatiespel leer je hoe jij en anderen met elkaar werken en samenwerken; je leert zien wat jouw voorkeuren en allergieën zijn en je ziet hoe die van invloed zijn op onderlinge processen en op anderen. Hierdoor kun je zelf leren om je anders en bewuster te gaan gedragen, maar je kunt ook met alle spelers het collectieve gedrag leren zien en veranderen. Dit is een vorm van collectief leren. Een gelijkaardig idee had ik ook al teruggevonden in een boek van Karin de Galan 'Trainingen ontwerpen'. 

Dit alles motiveert me om verder te gaan op het ingeslagen pad en echt door te zetten met de ontwikkeling van het spel. Morgen heb ik alvast een afspraak met een bevriend vormgever. Hopelijk kan zij mij helpen een paar knopen door te hakken! Ambitie is dat het spel er nog voor de zomer kan liggen!