Adalar

De laatste twee dagen van onze Istanbul reis brengen we door op Adalar, de zogenaamde 'Prinseneilanden', midden in de zee van Marmara. De plek brengt de herinnering boven aan een zalige huwelijksreis op Panarea een van de Eolische eilanden. Maar Heybeliada, het eiland waar we nu verblijven, is ook uniek op zichzelf. Het staat vol met oude, houten huizen. sommigen prachtig gerestaureerd, anderen verweerd en afgebladderd, maar desalniettemin bewoond. Je vraagt je af welke levensverhalen zich op al die veranda's afspeelden, welke geheimen de luiken voor de ramen herbergen.

Op het eiland vinden we tijd om wat te lezen. in mijn geval twee romans (waarvan een van Nazim Hikmet), wat flarden in een essayboek en een paar krantenartikels. Het essayboek is van Jonathan Sacks en heet 'Leven Met Verschil'. Ik kreeg het van een vriendin-collega bij gelegenheid van mijn verjaardag. Over de ideeën uit dit boek kan je meer leren via een aflevering van de IKON-Lux reeks 'Het vermoeden'.  Daarin zoekt Sacks in gezelschap van andere prominente denkers als Dominique Moïsi, Antjie Krog, Charles Taylor en Ian Buruma antwoorden op prangende vragen ivm globalisering: "Is er een weg uit de angst en onzekerheid die globalisering oproept? Alleen een land dat zelfvertrouwen mist, voelt de behoefte zich af te schermen van buitenlandse invloeden. Vertrouwen en culturele openheid gaan samen. Een etiquette over hoe om te gaan met de emoties van onszelf en anderen." Voor mij sluit het boek, uit 2005 al, ook nauw aan bij het meest recente werk van Martha Nussbaum. In 'De nieuwe religieuze intolerantie' reflecteert ze op de wijdverspreide angst voor moslims en de islam in het Westen. De westerse staten, zegt Nussbaum, zijn niet intolerant of afkerig van diversiteit. Ze zijn gewoon bang van de islam. En dat is een angst die zij wel historisch kan duiden, maar die ze in de huidige omgeving en verhoudingen eerder destructief dan beschermend vindt: ‘Op onverantwoordelijke wijze opgeroepen angsten vormen een bedreiging voor principes waaraan we ons zouden moeten vasthouden en waar we trots op zouden moeten zijn.’ Meer over het boek lees je in de recensie van MO. 

Ik sluit mijn leesronde die middag af met een kort maar langverwacht mailtje. Het komt van Birsen, een CIMIC-studiegenoot. Birsen, psychologe, bestuurslid van het kenniscentrum voor gender en etniciteit  Ella vzw en regelmatig opiniemaakster voor onder andere MO magazine, verblijft nu enkele maanden in istanbul. Ik had gehoopt haar tijdens deze paar dagen  misschien even te kunnen treffen. Maar nu laat ze weten dat dat jammer genoeg niet zal lukken, omdat ze zelf net is afgereisd naar Pakistan. We spreken meteen wel af om elkaar in het najaar in Belgie weer eens te zien. daar kijk ik alvast erg naar uit. Ondertussen loont het zeker de moite om Birsens opinie ivm Taksim even te lezen: "De stilte verwoordt de diversiteit in Turkije het best'.