Op maandag een heel interessante ochtend mogen organiseren. De mensen die afgelopen twee jaar deelnamen aan onze CIMIC train the Trainer reeksen kwamen opnieuw samen om wat tussentijdse inspiratie op te doen. Dit door een open dialoog met de Pakistaanse proffesor Mevr Durre Ahmad. Prof Ahmad was tot voor 2 jaar hoofd van het 'department of culture' aan het National College of Arts in Lahore Pakistan. Vandaag is ze bezieler van eigen centrum 'Gender and culture'. Prof Ahmad is een groot deskundige op gebied van Islam en vooral het feminiene aspect daarin. Hierrond geeft ze al 15 jaar jaarlijks 3 a 4 lezingen in de CIMIC Bachelor na Bachelor opleiding Intercultureel Management. We maakten hierrond met haar ook een publicatie.
Belangrijk is ook dat Prof Ahmad al 15 jaar Vlaanderen bezoekt en aldus een heel eigen kijk heeft ontwikkeld op onze omgang met multiculturele vraagstuk hier, meer bepaald dialoog of niet-dialoog met mede-Belgen-moslims in onze scholen, zorginstellingen, werkvloeren, etc.
Doel van de ontmoeting op 6 juni was dat professor Ahmad over haar inzichten in hybridisering en interculturalisering in gesprek kon gaan met mensen die dag aan dag pionierswerk leveren in de verkleurende samenleving. We wilden de deelnemers de kans geven een aantal van hun ervaringen te toetsen bij professor Ahmad en zo samen op zoek te gaan naar concrete handvatten en/of sleutels voor hun toekomstige werk als trainer, bemiddelaar, consultant, leerkracht of docent.
Ik geef een paar van haar inzichten hieronder mee, enigzins in telegramstijl:
- Waarom hebben we het zo moeilijk met het aanvaarden van diversiteit. Heel de natuurlijke orde is erop gebaseerd. 'Nature thrives on diversity'. Waarom zou dit voor cultuur anders moeten zijn?
- Wat belemmert ons om de kracht van diversiteit ook op cultuur toe te passen? In elk geval al de snelheid van ons leven: "When you travel at great speed, everything around you becomes a blur'. Daarnaast ook angst: onze maatschappij is vol met angst en onrust. Deze angst en onrust heeft vaak niet echt iets met interculturele ontmoeting te maken, maar word er wel op geprojecteerd.
- Wat ons belemmert om een constructieve omgang met diversiteit uit te werken is ook het feit dat we de toenemende culturele diversiteit rond ons als een 'probleem' benoemen. 'Problemen' vragen om 'oplossingen', 'clear cut solutions, and in the end, even final solutions' (remember Germany). Zou het niet gezonder en constructiever zijn te denken in termen van 'routine difficulties' die om een aanpassing vragen, het in gang zetten van een veranderingsproces dus. 'Routine difficulties' zijn er in elk gezond groeiproces, ze vormen de motor van dat proces.
- Injectie van 'contrast' en 'verschil' in onze samenleving is eigenlijk wat ons richting geeft. Denk jezelf even in dat je je in een volledig witte kamer zou bevinden: je zou op de duur verblind raken en elk perspectief verliezen. Maar breng 1 vlekje kleur op de muur aan, en plots zie je de contouren van de kamer weer en kan je je eigen positie opnieuw bepalen. zo gaat dat ook met de binnenkomst van nieuwkomers hier: het is door de aanwezigheid ander dat we onszelf beseffen, onszelf leren kennen.
- eigenlijk zijn we met z'n allen ook voortdurend op zoek naar verschil en contrast. waarom anders reizen we zo veel? Maar het is belangrijk dat we op die reizen, hier en elders, het niveau van 'toerisme' overstijgen en er echt een 'ontdekkingstocht' van weten te maken. Niet alleen observeren en niet alleen 'fun' dus, ook deelname, impact en zeker ook wat last en pijn.
- Welke competenties heb je dan nodig om op een constructieve manier in de interculturele dialoog te stappen? Alvast openheid, de wil om geraakt te worden. Verder ook een breed cultuurbegrip, wat ook begrip van sociaal-economische dynamieken insluit ('understand that class is a critical cultural boundary'). Verder durf, de wens om risico's te nemen en je comfortzone te verlaten. Zeker ook zelfkennis, van je persoonlijke en je culturele geschiedenis ('don't confuse your own issues with those of the other'). En bepaalde kennis, bv van de geopolitieke situatie in de wereld vandaag, de processen eigen aan globalisering. Maar wat alleszins niet mag ontbreken: geduld, geduld, geduld.
- Het is heel belangrijk dat we onszelf dwingen om positieve ontmoetingen met de ander mogelijk te maken. 'Stop learning things about the other, learn from the other.' Alleen door elkaar echt te ontmoeten en ervaren kunnen stereotiepen ontkrachten. Stereotiepen die wij over de ander hebben maar ook de vooroordelen van de ander tegenover ons. 'Eventually, experience is more important than information. The challenge is to turn your experience into knowledge.' Want heel veel negatieve gevoelens zijn vooral projecties van onwetendheid.
- Voor dit alles heb je natuurlijk tijd nodig: 'aply the rules of nature: growth needs time'. Het is alsof je een andere taal leert, dat kost ook inspanning en tijd. Maar weet dat je gepriviligeerd bent hier in Vlaanderen en België: 'Europe is the great laborotary! Enjoy it!'
Slotvraag: helpt dit alles ons om van de wereld een betere plaats te maken. Nee, zegt prof Ahmad, maar de wereld hoeft ook helemaal niet beter te worden. De wereld moet wel anders worden, daar draait het om. We hebben nood aan een wereld die meer oog heeft voor schoonheid en humor.
Wil je zelf ook deelnemen aan een Train the Trainer Interculturaliteit op CIMIC? Surf even naar http://cimic.khm.be/node/216 voor data en inhouden.
